Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) là một loại thuế gián thu, đánh vào một số hàng hóa, dịch vụ đặc biệt mà Nhà nước muốn điều tiết sản xuất, nhập khẩu và tiêu dùng (như thuốc lá, rượu bia, ô tô dưới 24 chỗ, xăng, dịch vụ kinh doanh casino, vũ trường…). Để hướng dẫn chi tiết việc thi hành Luật Thuế TTĐB, Chính phủ đã ban hành nhiều Nghị định qua các thời kỳ, trong đó có Nghị định 108/2015/NĐ-CP ngày 28/10/2015.

Nghị định này quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt tại thời điểm đó. Tuy nhiên, đến nay (năm 2025), Nghị định 108/2015/NĐ-CP đã có nhiều nội dung không còn phù hợp hoặc đã bị thay thế bởi các văn bản pháp luật mới hơn. Việc hiểu rõ vai trò ban đầu của Nghị định này và những thay đổi sau đó là rất quan trọng để áp dụng đúng quy định về thuế TTĐB hiện hành. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về nội dung Nghị định 108/2015 và những cập nhật quan trọng cần lưu ý.

1. Nghị định 108/2015/NĐ-CP: Vai Trò và Phạm Vi Điều Chỉnh Ban Đầu

1.1. Mục Đích Ban Hành

Nghị định 108/2015/NĐ-CP được ban hành nhằm mục đích chính là hướng dẫn Luật thuế TTĐB (Luật số 27/2008/QH12 và Luật số 70/2014/QH13 sửa đổi, bổ sung), quy định chi tiết các nội dung về:

  • Đối tượng chịu thuế và không chịu thuế TTĐB.
  • Căn cứ tính thuế (giá tính thuế và thuế suất).
  • Các trường hợp được hoàn thuế, khấu trừ, giảm thuế, miễn thuế TTĐB.
  • Quy định về hóa đơn, chứng từ, kê khai, nộp và quyết toán thuế TTĐB.

1.2. Các Nội Dung Chính Được Quy Định Chi Tiết

Nghị định 108/2015 đã làm rõ nhiều điểm quan trọng tại thời điểm ban hành, giúp việc áp dụng Luật Thuế TTĐB trở nên cụ thể và thống nhất hơn. Các nội dung chính bao gồm việc xác định chi tiết các mặt hàng, dịch vụ nào thuộc diện chịu thuế, cách xác định giá làm căn cứ tính thuế đối với hàng hóa sản xuất trong nước, hàng nhập khẩu, hàng gia công, và các dịch vụ đặc biệt. Nghị định cũng quy định cụ thể về thuế suất áp dụng cho từng nhóm hàng hóa, dịch vụ và các điều kiện để được hoàn, khấu trừ hay miễn, giảm thuế.

2. Các Quy Định Cốt Lõi Về Thuế Tiêu Thụ Đặc Biệt Theo Tinh Thần NĐ 108/2015

Dưới đây là các nội dung chính về thuế TTĐB mà Nghị định 108/2015 đề cập, cùng những lưu ý về sự thay đổi bởi các quy định mới hơn:

2.1. Đối Tượng Chịu Thuế TTĐB: Các Loại Hàng Hóa, Dịch Vụ Phổ Biến

Nghị định 108/2015 liệt kê chi tiết các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB theo Luật định. Một số đối tượng phổ biến bao gồm:

  • Thuốc lá điếu, xì gà.
  • Rượu, bia.
  • Ô tô dưới 24 chỗ (bao gồm cả xe con, xe bán tải pick-up).
  • Xe mô tô hai bánh, ba bánh có dung tích xi lanh trên 125 cm3.
  • Tàu bay, du thuyền (sử dụng cho mục đích dân dụng).
  • Xăng các loại.
  • Điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống (loại dùng cho gia đình).
  • Bài lá (hàng mã không chịu thuế).
  • Vàng mã, hàng mã (trừ hàng mã là đồ chơi trẻ em, đồ dùng dạy học).
  • Kinh doanh vũ trường, mát-xa (massage), ka-ra-ô-kê (karaoke).
  • Kinh doanh ca-si-nô (casino), trò chơi điện tử có thưởng.
  • Kinh doanh đặt cược (cá cược).
  • Kinh doanh gôn (golf).
  • Kinh doanh xổ số.

Lưu ý: Danh sách đối tượng chịu thuế cơ bản vẫn giữ nguyên theo Luật Thuế TTĐB hiện hành.

2.2. Giá Tính Thuế TTĐB: Xác Định Cơ Sở Để Tính Thuế

Nghị định 108/2015 hướng dẫn cách xác định giá tính thuế TTĐB làm căn cứ để nhân với thuế suất. Nguyên tắc chung là giá do cơ sở sản xuất, kinh doanh bán ra chưa có thuế GTGT và chưa có thuế TTĐB.

  • Hàng hóa sản xuất trong nước: Là giá bán ra của cơ sở sản xuất.
  • Hàng hóa nhập khẩu: Là giá tính thuế nhập khẩu cộng (+) thuế nhập khẩu.
  • Hàng hóa gia công: Là giá bán ra của cơ sở giao gia công hoặc giá bán của sản phẩm cùng loại/tương đương tại thời điểm bán hàng.
  • Dịch vụ: Là giá cung ứng dịch vụ chưa có thuế GTGT và thuế TTĐB.

Lưu ý quan trọng: Cách xác định giá tính thuế TTĐB đối với ô tô nhập khẩu dưới 9 chỗ đã được sửa đổi bởi Nghị định 14/2019/NĐ-CP. Thay vì chỉ dựa vào giá tính thuế nhập khẩu + thuế nhập khẩu, giá tính thuế TTĐB sẽ không được thấp hơn một tỷ lệ nhất định so với giá bán trung bình của các nhà phân phối chính hãng. Cần tham khảo NĐ 14/2019 và các hướng dẫn mới nhất để áp dụng đúng.

2.3. Thuế Suất Thuế TTĐB: Lưu Ý Quan Trọng Về Các Thay Đổi Lớn Sau NĐ 108/2015!

Đây là nội dung có sự thay đổi lớn và quan trọng nhất kể từ sau khi Nghị định 108/2015 được ban hành. Mặc dù Nghị định 108 có quy định về thuế suất tại thời điểm đó, nhưng các mức thuế suất này, đặc biệt là đối với ô tô, phần lớn đã bị thay thế bởi Luật số 106/2016/QH13 (có hiệu lực từ 01/7/2016).

  • Thuế suất ô tô theo NĐ 108/2015 (ĐÃ LỖI THỜI): Tại thời điểm 2015, thuế suất cho ô tô dưới 9 chỗ được áp dụng theo dung tích xi lanh nhưng với biểu thuế khác so với hiện nay.
  • Thuế suất ô tô theo Luật 106/2016/QH13 (ĐANG ÁP DỤNG): Luật này đã điều chỉnh mạnh biểu thuế suất thuế TTĐB ô tô dưới 9 chỗ theo hướng:
    • Giảm mạnh cho xe có dung tích xi lanh nhỏ (ví dụ: dưới 1.5L).
    • Giữ nguyên hoặc tăng nhẹ cho xe có dung tích tầm trung.
    • Tăng rất cao cho xe có dung tích xi lanh lớn (ví dụ: trên 3.0L, đặc biệt là trên 6.0L).
    • Xe bán tải (pick-up): Có mức thuế suất riêng, thấp hơn xe con cùng dung tích.
    • Xe chạy điện, năng lượng sinh học: Có mức thuế suất ưu đãi hơn.
  • Thuế suất các mặt hàng khác: Thuế suất rượu, bia, thuốc lá… cũng có lộ trình điều chỉnh riêng theo các Luật sửa đổi sau này.

Do đó, khi cần biết thuế suất TTĐB hiện hành, tuyệt đối không tham khảo mức thuế suất trong Nghị định 108/2015 mà phải tra cứu Luật Thuế TTĐB hiện hành (đã được hợp nhất hoặc sửa đổi bởi Luật 106/2016 và các luật sau đó nếu có).

2.4. Các Trường Hợp Miễn Thuế, Giảm Thuế TTĐB

Nghị định 108/2015 quy định một số trường hợp được miễn, giảm thuế như:

  • Hàng viện trợ nhân đạo, quà tặng.
  • Hàng tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập.
  • Hàng hóa nhập khẩu trong tiêu chuẩn hành lý miễn thuế của người nhập cảnh.
  • Ô tô cứu thương, ô tô chở phạm nhân, ô tô tang lễ; ô tô thiết kế riêng cho người khuyết tật.
  • Giảm thuế đối với cơ sở sản xuất gặp khó khăn do thiên tai, tai nạn bất ngờ.

Lưu ý: Các quy định về miễn, giảm thuế cần tham khảo Luật Thuế TTĐB hiện hành và các văn bản hướng dẫn mới nhất để đảm bảo tính chính xác.

3. Quy Trình Kê Khai, Nộp Thuế TTĐB

Nghị định 108/2015 cũng hướng dẫn về việc kê khai và nộp thuế TTĐB:

  • Đối tượng kê khai: Cơ sở sản xuất, gia công, kinh doanh dịch vụ chịu thuế TTĐB; người nhập khẩu hàng hóa chịu thuế TTĐB.
  • Thời điểm xác định thuế: Đối với hàng sản xuất là thời điểm bán hàng, hàng nhập khẩu là thời điểm đăng ký tờ khai hải quan.
  • Khai thuế: Theo tháng hoặc theo từng lần phát sinh (đối với hàng nhập khẩu).
  • Nơi nộp hồ sơ khai thuế: Cơ quan Thuế quản lý trực tiếp.
  • Thời hạn nộp thuế: Theo quy định của Luật Quản lý thuế.

Lưu ý: Các quy định chi tiết về quản lý thuế, kê khai, nộp thuế… hiện nay cần tuân thủ theo Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

4. Cập Nhật Quan Trọng: Những Thay Đổi Lớn Sau Nghị Định 108/2015 Cần Biết

Như đã nhấn mạnh, Nghị định 108/2015/NĐ-CP không còn là văn bản duy nhất và đầy đủ nhất để tham khảo về thuế TTĐB hiện nay. Cần đặc biệt lưu ý các thay đổi lớn sau:

4.1. Luật số 106/2016/QH13: Thay Đổi Biểu Thuế Suất TTĐB Ô Tô Theo Dung Tích Xy Lanh

Đây là thay đổi quan trọng nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến giá xe ô tô dưới 9 chỗ. Biểu thuế mới phân hóa rõ rệt, khuyến khích xe dung tích nhỏ và hạn chế xe dung tích lớn. Tuyệt đối không dùng biểu thuế trong NĐ 108/2015 để tính thuế TTĐB cho ô tô hiện nay.

4.2. Nghị định 14/2019/NĐ-CP: Sửa Đổi Cách Tính Giá Tính Thuế TTĐB Ô Tô Nhập Khẩu < 9 Chỗ

Nghị định này đưa ra cơ chế kiểm soát giá tính thuế TTĐB đối với ô tô nhập khẩu, đảm bảo giá tính thuế không thấp hơn một tỷ lệ nhất định so với giá bán của nhà phân phối, nhằm chống chuyển giá và đảm bảo công bằng.

4.3. Khuyến Nghị: Luôn Tra Cứu Văn Bản Hợp Nhất và Quy Định Mới Nhất

Cách tốt nhất để nắm bắt quy định hiện hành là tìm đọc Văn bản hợp nhất Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có) hoặc Luật gốc cùng tất cả các Luật sửa đổi, bổ sung (Luật 70/2014, Luật 106/2016…). Đồng thời, theo dõi các Nghị định và Thông tư hướng dẫn mới nhất từ Chính phủ và Bộ Tài chính.

5. Kết Luận: Hiểu Đúng và Đủ Về Thuế TTĐB và Các Quy Định Liên Quan

Nghị định 108/2015/NĐ-CP đã từng đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn thi hành Luật thuế tiêu thụ đặc biệt. Tuy nhiên, do sự thay đổi nhanh chóng của chính sách thuế và pháp luật, nhiều nội dung trong Nghị định này đã không còn phù hợp hoặc bị thay thế. Việc hiểu rõ bối cảnh ra đời, nội dung chính và đặc biệt là những điểm đã được sửa đổi, bổ sung sau này là rất cần thiết để tránh áp dụng sai quy định. Luôn cập nhật thông tin từ các nguồn pháp luật chính thống là cách tốt nhất để đảm bảo bạn hiểu đúng và thực hiện đúng nghĩa vụ về thuế TTĐB.

6. Thông Tin Liên Hệ Tham Khảo

cong-ty-hong-khai-nguyen

Việc hiểu rõ các quy định về thuế, bao gồm Nghị định về lệ phí trước bạ và Luật thuế tiêu thụ đặc biệt như Nghị định 108/2015 cùng các sửa đổi, là rất quan trọng khi tính toán chi phí mua xe tải, đầu kéo, Sơ Mi Rơ Mooc… Để hỗ trợ quý khách không chỉ về mặt thông tin pháp lý tham khảo mà còn cung cấp các giải pháp mua sắm phương tiện vận tải hiệu quả, tại Công ty TNHH Hồng Khải Nguyễn, chúng tôi tự hào mang đến hệ sinh thái sản phẩm và dịch vụ vận tải đa dạng, đáp ứng tối ưu mọi nhu cầu của quý khách hàng. Các dòng sản phẩm chủ lực của chúng tôi bao gồm:

  • Xe Tải Thùng: Cung cấp đầy đủ các loại xe tải thùng từ phổ thông đến chuyên biệt, đa dạng tải trọng và kích thước, đảm bảo sự linh hoạt cho mọi loại hàng hóa.
  • Xe Đầu Kéo & Sơ Mi Rơ Mooc: Giải pháp vận chuyển hàng hóa đường dài và siêu trọng, với các dòng xe đầu kéo mạnh mẽ và các loại sơ mi rơ mooc chuyên dụng (sàn, xương, ben, bồn…).
  • Xe Chuyên Dụng: Đáp ứng mọi yêu cầu đặc thù của từng ngành nghề với các loại xe được thiết kế riêng biệt như xe ben, xe bồn, xe gắn cẩu, xe đông lạnh, xe môi trường…
  • Phụ Tùng Xe Tải: Nguồn cung cấp phụ tùng chính hãng, chất lượng cao (bao gồm cả phụ tùng động cơ Weichai, phụ tùng động cơ Yuchai…), đảm bảo cho sự vận hành ổn định và bền bỉ của phương tiện.
  • Xe Thanh Lý & Ký Gửi: Mang đến những lựa chọn xe tải đã qua sử dụng với chất lượng được kiểm định, giá cả cạnh tranh cùng dịch vụ ký gửi chuyên nghiệp, minh bạch.

Hồng Khải Nguyễn cam kết đồng hành cùng quý khách trên mọi nẻo đường với những sản phẩm chất lượng và giải pháp vận tải hiệu quả nhất.

Để được tư vấn chi tiết hơn về việc lựa chọn xe tải, đầu kéo, thiết bị sử dụng động cơ Trung Quốc hoặc tìm kiếm phụ tùng phù hợp, xin vui lòng liên hệ: